نقش گیمیفیکیشن در آموزش چیست؟
نقش گیمیفیکیشن در آموزش چیست؟ بهعنوان یکی از قابلتوجهترین پیشرفتهای تکنولوژی محور برای جلب مشارکت مخاطبین بر کسی پوشیده نیست. بنابراین، جای تعجب نیست که گیمیفیکیشن در حوزه آموزش نیز موردتوجه ویژه قرار گیرد و اجرا شود. زیرا آموزش در بستری تعاملی بین مدرس و مخاطبین انجام میپذیرد. از همین رو گیمیفیکیشن میتواند نقشی به سزا در تسهیل این ارتباط دوسویه داشته باشد. و در رفع چالش همیشگی نحوه تعامل بین مدرسین و دانشآموزان مؤثر واقع شود. بنابراین سعی داریم در محتوای پیشرو ضمن ارائه برخی مثالها از کاربردهای گیمیفیکیشن در حوزه آموزش برخی راهکارها جهت گام برداشتن در این مسیر را پیشنهاد دهیم. پیشنهاد می کنیم مثال های دیگر گیمیفیکیشن را نیز بخوانید.
استفاده از گیمیفیکیشن در آموزش
استفاده از گیمیفیکیشن در آموزش بیشتر با بهکارگیری عناصر مختلفی همچون امتیاز، برخی علائم و نشانهها و یا با دنبالکردن یک خط داستانی مشخص، موردتوجه قرار میگیرد. از این طریق مدرسین می توانند با بهکارگیری این عناصر محیطهای آموزشی گیمیفای شده را برای افزایش تعامل بین مخاطبین خود و هم چنین ارتقای سطح کیفیت آموزش مورداستفاده قرار دهند. بررسی برخی نمونهها از این کاربرد نشان میدهد توجه به این تکنولوژی نهتنها در یادگیری مباحث جدید و جذابی همچون برنامهنویسی و نهتنها برای کودکان بلکه در یادگیری تمام علوم و برای قشر وسیعی از مخاطبین دانشگاهی نیز مورداستفاده قرار میگیرد.
مثالی از گیمیفیکیشن در آموزش
بهعنوانمثال یک پلتفرم بازیسازی مبتنی بر وب برای برخی نرمافزارهای مهندسی بهگونهای طراحی شده است که با بهکارگیری برخی عناصر گیمیفیکیشن از جمله امتیازدهی، سطحبندی و بازخوردهای فوری در طول دوره آموزش، مخاطبین را به یادگیری و مشارکت بیشتر جلب میکند. گرچه ممکن است این سبک آموزش برای برخی دانشآموزان که بخش گستردهای از آموزشهای خود را در سیستم سنتی آموزشی گذرانده باشند جذاب نباشد. اما پژوهشها نشان میدهد تأثیر گیمیفیکیشن بر رفع مشکل بیانگیزگی آموزشی در کودکان چشمگیر بوده است. بهگونهای که تمایل به تکمیل دورههای آموزشی را از 73 درصد به 97 درصد افزایشیافته است.
دیگر کاربردهای گیمیفیکیشن در آموزش
از دیگر کاربردهای گیمیفیکیشن در آموزش میتوان به تعیین روش و روندی مشخص برای تعیین سطح یا سنجش نهایی یادگیری مخاطبین دورههای آموزشی اشاره کرد. بهکارگیری همین شیوه در قالب یک سیستم امتیازدهی سطح/تجربه و دستاورد در یک بازی ویدئویی نشان میدهد دانشآموزانی که موفق به گذراندن سطوح مختلف تعریف شده در بازی شدهاند در ارزیابی نهایی نیز موفق به کسب نمرات بیشتری شدهاند. در حقیقت اجرای سیستم امتیازدهی سطح سازی/تجربه و سیستم دستاورد، حس موفقیت را در دانشآموزان افزایش میدهد.
نتایج پژوهشی دیگر در این زمینه نشان میدهد سطح مشارکت دانشآموزان و نمرات کلی آنان همبستگی وجود دارد. گرچه افرادی که بالاترین امتیاز کلی را دریافت کردند، بیشترین امتیاز تجربه را نداشتند. اما کسانی که کمترین نمره کلی را دریافت کردند، کمترین امتیاز تجربه را داشتند. جنبه دیگری از این کاربردها را میتوان در آمادهسازی محیط آموزشی برای دانشآموزان یافت. به عنوان مثال: بهکارگیری اجزای بازی مانند خط داستانی مشخص و تابلوی امتیاز در بازیسازی کلاس هنر سهبعدی برای دانشجویان این رشته توانسته است تعامل و انگیزه دانشآموزان را در مقایسه با روشهای سنتی تدریس به میزان قابلتوجهی افزایش دهد. به بیان دیگر نقش گیمیفیکیشن در آموزش علاوه بر افزایش میزان تعامل و مشارکت یادگیرندگان در طول دوره آموزشی سبب ارتقا عملکرد نهایی آنان و بهتبع آن ماندگاری بیشتر محتواهای آموزشی در حافظه بلندمدت آنان نیز شده است.
عناصر گیمیفیکیشن در آموزش در کشور ما چگونه خواهد بود؟
مثالهای بیان شده تنها بخشی کوچک از اهمیت این موضوع بود بهوضوح نشان میدهد. گرچه بررسی تأثیر گیمیفیکیشن بر آموزش در دنیا نیز در آغاز راه است. اما توجه به بهکارگیری عناصر گیمیفیکیشن در آموزش در کشور ما نیز باید موردتوجه بیشتر قرار گیرد. از جمله زمینههایی که توجه به گیمیفیکشن میتواند نقشی به سزا در بهبود کیفیت آموزشی آن داشته باشد آموزش مباحثی همچون ریاضیات است. زیرا با توجه به نظام و شیوه آموزشی موجود در کشور و افت شدید دانشآموزان در یادگیری ریاضیات نهتنها بهعنوان یک عنوان درسی است؛ بلکه بهعنوان راه و روشی برای ارتقا قدرت استدلال و تفکر و رسیدن به توانایی حل مسئله بسیار حائز اهمیت است. پس لزوم بهکارگیری ابزارهای نوین آموزشی در یادگیری ریاضیات بر کسی پوشیده نیست.
سعی میکنیم در مقالات بعدی ضمن معرفی و آشنایی بیشتر با تلاشهای انجامگرفته در این راستا در کشور با تشریح مثالهای بهروز جهانی، حرکت در مسیر ارتقای این سبک فعالیتها را مورد بررسی قرار دهیم.
نویسنده: امیرحسین اشتری
دیدگاهتان را بنویسید